Term
| In het college over Descartes hebben we drie soorten lotgevallen van zijn filosofie aangestipt. Welke? |
|
Definition
1.De lotgevallen in de Franse en Britse ‘filosofische tradities’ van Brennan.
2.De lotgevallen ‘op het terrein’, ondermeer in Parijs, in Berlijn en in Londen.
3.In de moderne psychologie:
-In de psychofysica van Weber en Fechner
-In de psychologie als studie van het bewustzijn van Wundt
-In de psychologie als studie van het gedrag van Pavlov, Watson en Skinner |
|
|
Term
| wanneer situeert de eerste periode "filosofische bestaansvoorwaarde zich? |
|
Definition
|
|
Term
| wat zijn de belangrijke namen uit de periode van filosofische bestaansvoorwaarde? |
|
Definition
|
|
Term
| wat was de opvatting van descartes over de verhouding tussen lichaam & ziel |
|
Definition
hij had een dualistische visie
hij zag het lichaam & ziel als 2 aparte functies |
|
|
Term
| tot welke tradities behoort descartes? |
|
Definition
|
|
Term
| wat betekent res extensa volgens descartes? |
|
Definition
alles wat in de fysische ruimte enige uitgebreidheid heeft (omvang, volume)
lichaam dus |
|
|
Term
| wat betekent res cogitans volgens descartes? |
|
Definition
het denkende ding
de ziel
deze heeft geen uitgebreidheid |
|
|
Term
| wat was de opvatting van spinoza over de verhouding tussen lichaam & ziel |
|
Definition
ziet de ziel en lichaam als 1 geheel
- 2 manifestaties van eenzelfde substantie
- hollistische visie |
|
|
Term
| tot welke traditie behoort spinoza? |
|
Definition
|
|
Term
| Beargumenteren van het standpunt van Brennan over dat men de twee filosofen tegenover elkaar moeten plaatsen |
|
Definition
hier plaatsen we het dualisme tegenover het hollisme
- over de psyche neemt descartes een duidelijk standpunt in, het zijn 2 substantiele fundamentele substanties die met elkaar interageren in de pijnappelklier. hij denkt in termen van substanties en is dus een aanhanger van de scholastiek. hij ziet het lichaam als een substantie maar de ziel ook maar deze is niet tastbaar of grijpbaar, we zitten dus in de filosofie.
- spinoza ziet dit volledig anders, hij stelt dat lichaam en ziel 2 uitdrukkingen, manifestaties zijn van 1 dezelfde substantie |
|
|
Term
|
Definition
| een grote wetenschapper in de neuropsychologie van het affect, emotie & gevoelens |
|
|
Term
| wat zijn de populaire werken van antonio damasio? |
|
Definition
- descartes error
de fouten van descartes
- looking for spinoza
het gelijk van spinoza |
|
|
Term
| waarom hebben we ons laten foppen door descartes volgens antonio damasio? |
|
Definition
omdat sommige opvattingen over descartes makkelijker te operationaliseren waren dan die van spinoza.
het is bvb makkelijker om ons voor te stellen dat er 2 substanties zijn waarbij we ons enkel moeten bezighouden met het lichaam en de ziel aan de kant schuiven
dan de denkwijze van spinoza te volgen |
|
|
Term
| waarover gaat het boek van nico frijda over de psychologie van emotie? en wat concluderen we er uit? |
|
Definition
hij schreef onderzoeken & theorieen van exp onderzoek mbt emotie over een periode v 100 jaar
- als je de mens wil vatten en weten wat de mens drijft moet men kijken naar het lustprincipe
- we komen na 100j onderzoek bij dezelfde conclusie als de grieken |
|
|
Term
| hoe kan je volgens Compte de mens verklaren? |
|
Definition
|
|
Term
| van wie is Compte gedeeltelijk een erfgenaam en waarom? |
|
Definition
van descartes
- door zijn positivistische stelling "het individu is te herleiden tot het lichaam" |
|
|
Term
| wat zeggen de meeste mensen over descartes? |
|
Definition
| descartes is de vader van de moderne filosofie |
|
|
Term
| klop het dat descartes de vader is van de moderne filosofie? |
|
Definition
gedeeltelijk wel, maar spinoza evengoed.
descartes was de eerste die zich emancipeerde van de scholastic.
- Kant zou zeggen "men moet het denken van de leermeester loslaten en zelf gaan denken" |
|
|
Term
| wat zegt brennan over descartes? |
|
Definition
| het denken van descartes vormt het filosofische refereniekader waarbinnen een wetenschappelijke psychologie mogelijk word |
|
|
Term
| wat zegt lacan over descartes? (freud) |
|
Definition
het vertrekpunt van freud is cartiaans
- freud bevond zich in de derde periode (19de eeuws scientisme) |
|
|
Term
| wat is het eerste werk/boek van descartes? |
|
Definition
discours de la methode
= over de methoden |
|
|
Term
| waarover gaat discours de la methode? |
|
Definition
het gaat over hoe je methodisch moet redeneren, maar je moet het nog vertalen en zelf iets uit opmaken.
descartes doet hier ook uit de doeken hoe hij ertoe is gekomen |
|
|
Term
leg uit:
"je pense, donc je suis" |
|
Definition
ik denk dus ik ben
- als ik betwijfel dan is er toch iets dat ik niet kan betwijfelen, en dat is het feit dat ik twijfel
= de eerste zekerheid
= twijfelen = modaliteit van denken
- denken knoopt hij vast aan zijn bestaan
- poging tot formuleren van de waarheden waarbij hij vertrekt vanuit zijn eigen rede |
|
|
Term
leg uit:
ik nam besluit naar geen andere kennis meer te streven dan die welke ik in mijzelf of in het grote boek der werelden kon vinden
- descartes |
|
Definition
descartes zat in de beste school met de beste leermeesters maar wou toch naar geen andere kennis streven dan diegene die hij zichzelf of in het het grote boek der werelden kon vinden
- hij wou ervaring opdoen en ondervinden
- hij is dus rationalist & empirist |
|
|
Term
leg uit:
larvatus prodeo
- discours de la methode |
|
Definition
gemaskerd ga ik verder
- zijn werk werd gepubliceerd in nederland omdat hij daar een vrije meningsuiting mocht hebben
hij was voorzichtig om niet ontdekt te worden, verhuisde voortdurend
- titelblad is in het frans, hij schreef in begrijpbare taal, niet in het latijn |
|
|
Term
leg uit:
descartes als rationalist |
|
Definition
| je kan door op de goede manier gebruik te maken van je verstand tot ware kennis komen en door gebruik te maken van ervaring (boek der werelden) |
|
|
Term
leg uit:
descartes als empirist |
|
Definition
| de concrete wereld (ervaring & confrontatie) is van belang |
|
|
Term
| wat is het godsbewijs van descartes, wat zei hij om dit aan te tonen? |
|
Definition
aangezien ik twijfel ben ik een onvolmaakt wezen. waar heb ik dan het idee dat er dan iets zou zijn als een volmaakter wezen dan ikzelf
- dat idee moet mij wel overgemaakt zijn door een volmaakt wezen = god |
|
|
Term
|
Definition
| een dialoog van plato over de psyche/ziel’ waarin Socrates zich ten aanzien van zijn leerlingen probeert te verantwoorden waarom hij zich zo slecht heeft verdedigd op zijn proces en zijn veroordeling heeft uitgelokt. In die dialoog vind je schitterende formuleringen vh lustprincipe |
|
|
Term
| welke zijn de 3 geschriften die descartes tot rationalist maken? |
|
Definition
- la dioptrique (fysica van breking van lichtstraal)
- les meteores (weerkunde)
- la geometrie (meetkunde) |
|
|
Term
| waarom is wundt een erfgenaam van descartes? |
|
Definition
| hij stelt de psyche gelijk aan het bewustzijn (introspectie) |
|
|
Term
| hoe verklaart descartes het lichaam van de mens? |
|
Definition
als automaton, de mens is een machine, maar de ziel niet want die is immaterieel.
de centrale notie hiervan is die van de reflexboog en drieledig |
|
|
Term
| notie van de reflexboog (verklaring vh lichaam) |
|
Definition
| als je op een menselijk lichaam een stimulus doet toekomen, zet da de spiritus animalis in beweging die het lichaam een bepaalde respons doet geven |
|
|
Term
| in welke stroming was Melon Ponti thuis? |
|
Definition
| de fenomenologie: filosofie over de complexiteit van het fenomeen |
|
|
Term
| wat was de visie van ponti over het bestuderen van de mens? |
|
Definition
hij stelt dat de mens bestudeerbaar is in heel zijn complexiteit.
we moeten de mens niet reduceren tot een machine volgens hem |
|
|
Term
| hoe noemt het werk van condillac? |
|
Definition
|
|
Term
| wanneer situeren we het werk van condillac? |
|
Definition
| +100 jaar na discours de la methode |
|
|
Term
| wat vinden we terug in het werk van condillac? |
|
Definition
er is niets in de geest wat niet eerst in de zintuigen is. als je een psychologie wil opbouwen, moet je vertrekken bij de zintuigen.
hij wou de psychologie reduceren naar het biologische |
|
|
Term
|
Definition
collega & erfgenaam van een bepaald stuk van descartes.
chirurg |
|
|
Term
| welk werk schreef De La Mettrie? |
|
Definition
|
|
Term
| wat is de visie van De La Mettrie in zijn werk dat hij geschreven heeft? |
|
Definition
| het gedachten experiment van l'homme machine uit het werk van descartes en al de rest er rond mag je vergeten. je moet je bezig houden met het lijf van de mens, want de mens is niet anders dan een machine |
|
|
Term
| leg uit: De La Mettrie wil een pleidooi houden voor empirisch onderzoek |
|
Definition
- hij is tegen de traditionele manier (vd scholastici) om kennis te verzamelen
((de klassieke manier was die van descartes))
- descartes zocht een oplossing van achter zijn schrijftafel maar daar ging de la mettrie ook tegenin
- hij is tegen a priori kennis, hij vertrouwt enkel op a posteriori kennis ofwel door de bomen de ziel ontleden zoals men dat met de organen van het lichaam doet |
|
|
Term
| de dwalingen van descartes volgens de la mettrie |
|
Definition
- dat je enkel dieren kan opvatten als machine, maar niet de mens
- dat er zo iets is zoals een niet materiele onsterfelijke ziel
- bij descartes was er een godsbewijs toegeredeneert aan 'je pense donc je suis' = mais d'abord il y avait dieu, hij voegde dit toe om zijn eigen vel te redden en niet direct op de brandstapel te vliegen |
|
|
Term
| welke 3 primitieve psychologien gebruikte de la mettrie in "l'homme machine" |
|
Definition
- karakterologie
- fysiognomie
- frenologie |
|
|
Term
|
Definition
- de leer van galenus
- we bezitten 4 lichaamssappen
- in elk lichaam in bep proportie aanwezig
- verhouding van sappen bepaald karakter v persoon |
|
|
Term
|
Definition
als je iemand zijn gelaat bekijkt, kun je afgaande op karakteristieken vh gelaat ook het karakter afleiden
bvb gezicht lijkt op leeuw dus karakter ook |
|
|
Term
|
Definition
| aan de vorm van het schedel de capaciteiten van een persoon afleiden |
|
|
Term
| vergelijk "het maken van de mens" volgens Locke vs De La Mettrie |
|
Definition
L: via de helling van de opvoeding
DLM: via de helling van het lijf |
|
|
Term
| Volgens welke filosofien leefde Louis XIV? |
|
Definition
- rationalisme
- rede
- geometrie |
|
|
Term
hoe paste Louis XIV l'homme machine toe?
(versailles) |
|
Definition
| hij was de uitvinder van ballet. een sport waar je jarenlang als machine behandelt word |
|
|
Term
| hoe paste Frederik de Grote l'homme machine toe? |
|
Definition
- hij nodigde De La mettrie uit voor het kneden van moordmachines.
- soldaten moesten elke beweging perfect kunnen uitvoeren.
- de bewegingen liggen a priori vast
- misdrijven werden ook bestraft met machines, een bep misdrijf = bvb bep aantal zweepslagen |
|
|
Term
| wat heef Jeremy Bentham gedaan? (l'homme machine) |
|
Definition
| - heeft het principe van panopticon op punt gesteld |
|
|
Term
|
Definition
dat is een gevangenis waar je met een minimale inspanning continu alle gevangenen in het oog kan houden om te controleren of iedereen zich houd aan het heropvoedingsplan kan houden.
- bewaakstoel in het midden
- cipiers moeten zich maar omdraaien op die toren en kunnen in elke cel binnenkijken
- gevangene denkt altijd bekeken te worden en zal zich automatisch goed beginnen gedragen |
|
|
