Zijn feiten die voor het recht van belang zijn hebben een rechtsvervolging. Rechtsfeit ontstaan door menselijk handelen → bewust rechtsgevolgen = rechtshandelingen.

Maar bij bloot rechtsfeit is er een rechtsgevolg zonder menselijk handeling van de betrokkene (bv. Verjaardag).

1. Feiten: (a) blote feiten + (b) andere feiten

2. Blote feiten: (a) menselijke handelen + (b) blote rechtsfeiten

3. Menselijke handelen: (a) rechtshandelingen + (b) feitelijke handelingen

4. Rechtshandelingen: (a) eenzijdige + (b) meerzijdige

5. Feitelijke handelingen: (a) onrechtmatige daad + (b) rechtmatige daad

NB: onrechtmatigedaad= maak je schade, moet het vergoed worden. rechtmatige daad= gericht op helpen niet op het intreden van rechtsgevolg (buurman op vakantie - schade thuis- laten maken- onkosten voor buurman).

E= testament → wilsverklaring van 1 persoon is voldoende om rechtshandeling tot stand te brengen.

M= alle overeenkomsten zijn meerzijdige rechtshandelingen → wilsverklaring van meer dan 1 persoon tot stand te brengen.

Als de persoon in staat is om voor zichzelf rechtshandelingen tot stand te brengen. Volgens de wet ben je handelingsonbekwaam als je minderjarig bent, gehandicapt en/of onder curatele gesteld ben. Beide hebben een wettelijke vertegenwoordiger die namens hen rechtshandelingen kan verrichten en toestemming geven. Wilsbepaling is vanaf 12 jaar

Een op een rechtsgevolg gerichte wil die zich door een verklaring heeft geopenbaard, wil en verklaring moeten overeenstemmen. Vertrouwensbeginsel is als er vertrouwen mocht zijn dat de overeenstemmende wil de wettelijke wil is.

Nietig of vernietigbaar als het niet aan de eisen voldaan is. Het is recht zonder effect en komt daarom niet tot stand. Oorzaken zijn:

• het ontbreken van een vereisten

• in strijd met de wet, openbare orde of goede zeden

• handelingsonbevoegdheid van een persoon

Een overeenkomst is een meerzijdige rechtshandeling en bij een obligatoire overeenkomst gaat het om koop, huur, ruil of scheiding.

S= alleen geweld toepassen als het echt niet anders kan

P= niet meer geweld toepassen dan noodzakelijk

M= Alle regels waarbij bepaald menselijk gedrag strafbaar wordt gesteld (overtredingen). Materieel strafrecht bestaat uit:

• wetboek van strafrecht

• opiumwet

• of door lagere overheidsinstanties zoals gemeenten. Deze mogen niet in strijd zijn met de strafbepalingen van de hogere werkgever.

F= de verzameling regels over procedure die moet worden gevolgd (misdrijven).

Overtredingen                                
- delicten van lichtere soort

- vooral ordenende regelgeving
- berecht door kantonrechter
- vrijheidsbenemende sanctie = hechtenis
- dwangmiddelen kunnen maar beperkt worden
- ‘poging tot’ en ‘medeplichtigheid’ niet strafbaar verjaringstermijn is   korter

- schuld of opzet niet belangrijk

Misdrijven:

- zwaardere delicten die ingaan tegen de fundamentele normen en waarden

- waarde is niet van belang (diefstal) blijft een misdrijf

- vrijheidsbenemende sanctie is gevangenisstraf
- ‘poging tot’ en ‘medeplichtigheid’ is wel strafbaar
- schuld of opzet belangrijk voor zwaarte van de straf

Een delictsomschrijving wordt gebruikt om aan te geven dat in een bepaald artikel van een wet een bepaalde verboden gedraging staat omschreven.

In een tenlastelegging staan alle beschrijvingen en bewijzen wat in de wettelijke delictsomschrijving staat. Dit wordt door de officier van justitie gedaan.

Beschrijf het verschil tussen opzet zwaardere vorm, intentie en voorwaardelijke opzet.

Met opzet in zwaardere vorm  heb je de wil om fataal gevolg te bereiken en de wetenschap dat het gevolg er komt door de dood tes stellen. Intentie wordt afgeleid van de gedragingen van de gedachte. Voorwaardelijke opzet zijn voorwaarden voor opzet aanwezig als gevolg niet bedoeld is, maar wel te overzien waren.

Als iemand handelt in overeenstemming met wat de situatie vereist, is dat handelen rechtmatig. Zelfs als het binnen de omschrijving van een strafbaar feit. Bijzondere omstandigheden nemen de strafbaarheid weg, overmacht, noodweer ogenblikkelijke aanranding en materiële wederrechtelijkheid komt weinig voor.

• Ontoerekeningsvatbaarheid (stoornis)

• Noodweer → doorslaan maar niet onbeperkt

• Psyche overmacht

P= als iemand onvrijwillig in een situatie verkeerd waarin de druk te groot wordt (onweerstaanbare druk)

N= sprake van overschrijding van grenzen van noodzakelijke verdediging die het onmiddellijk gevolg is geweest van hevige gemoedsbeweging (meer gewelddadig/ogenblikkelijke aanranding).  

Wettelijk:

- noodweer

- overmacht

- wettelijke voorschrift

- bevoegd ambtelijk bevel

Buitenwettelijke:

- ontbreken van materiële wederrechtelijkheid

Medeplegen = actief deelnemen en nauwe en bewuste samenwerking

Medeplichtig (bewust)= opzettelijk gelegenheid, middelen of inlichtingen verschaffen tot plegen misdrijf