Shared Flashcard Set

Details

psychologie van Marc Brysbaert
hoofdstuk 6 conditionering en leren
71
Psychology
Not Applicable
07/11/2013

Additional Psychology Flashcards

 


 

Cards

Term
Leren
Definition
Dit kan je omschrijven als een relatief permanente verandering in gedrag of kennis ten gevolgen van ervaring.

We spreken over relatief permanent omdat we niet alles onthouden wat we geleerd hebben.
Term
Welke 3 vormen van leren zijn er?
Definition
- Klassieke conditionering
- Operante conditionering
- Observerendleren
Term
Ongeconditioneerde Respons (OR)
Definition
Reflexmatige processen, reacties die automatisch uitgelokt worden door een stimulus.
Term
Ongeconditioneerd Stimulus (OS)
Definition
Een reactie die zonder voorafgaand leerproces uitgelokt wordt
Term
Geconditioneerde Stimulus
Definition
Nieuwe stimulus die tegelijk gegeven wordt met de oude stimulus
Term
Geconditioneerde Respons (CR)
Definition
De nieuwe stimulus-responsconnectie die we gecreëerd hebben door een nieuwe stimulus aan een oude respons te koppelen
Term
Neutrale stimulus
Definition
Een stimulus die alleen maar een (alertheids)reactie uitlokt. Hij is dus nog nergens aan gekoppeld
Term
Klassieke conditionering
Definition
Dit is een procedure waarbij een oorspronkelijke neutrale stimulus gecombineerd wordt met een ongeconditioneerde stimulus (OS) die een automatische reactie uitlokt. Als gevolg van deze CS-OS, begint de CS na verloop van tijd een respons (CR) uit te lokken die lijkt op de OR
Term
Verwerving
Definition
het proces waardoor een geconditioneerde stimulus een geconditioneerde reactie gaat uitlokken
Term
Waar hangt de duur van de verwervingsfase van af?
Definition
De belangrijkste factor is de intensiteit van de OS en de ermee gepaard gaande OR: Hoe intenser de OS hoe korter de verwervingsfase
Term
Extinctie (of uitdoving)
Definition
Dit is de verzwakking van de CR die optreedt als de CS herhaaldelijk zonder de OS aangeboden wordt.
Term
Spontane herstel
Definition
Als na extinctie een aantal conditionering sessies zijn geweest is het weer terug. Minder sessies dan vroeger.

Het geconditioneerde gedrag leer je niet af maar onderdruk je
Term
Stimulusgeneralisatie
Definition
De geconditioneerde respons bij een bepaalde geconditioneerde stimulus generaliseert zich naar de andere stimuli die een grote overeenkomst met de geconditioneerde stimulus vertonen
Term
Waar is de stimulusgeneralisatie nuttig voor?
Definition
Het beschermt individuen de een grote kans op gevaar vormen
Term
Contiguiteit
Definition
Het kort op elkaar volgen van de geconditioneerde en ongeconditioneerde stimulus

Dit was cruciaal voor klassieke conditioneringen maar is niet altijd nodig
Term
Biologische predispositie
Definition
Dit houdt in dat sommige associaties makkelijker te leren zijn dan andere.

Er bestaan wel biologische beperkingen op wat een organisme leert.
Term
Blokkering
Definition
Blokkering verhindert de aanwezigheid van de geconditioneerde stimulus, die de ongeconditioneerde stimulus voorspelt, de conditionering van andere stimuli

Kan dus geen nieuwe stimuli leren als de eerst geleerde stimuli al betrouwbaar is
Term
Wat is het verschil tussen de S-R en de S-S theorie van klassieke conditionering?
Definition
volgens de S-R theorie legt conditionering een directe band tussen de geconditioneerde stimulus en de (geconditioneerde) respons.

Volgens de S-S theorie legt conditionering een band tussen de geconditioneerd stimulus en de ongeconditioneerde stimulus.
Term
Welke visie is bij klassieke conditionering een belangrijke vorm bij associatief leren?
Definition
Dat de principes van de klassieke conditionering niet enkel voor het leggen van associaties met stimuli die een ongeconditioneerde reactie uitlokken is, maar voor het leggen van associaties tussen alle mogelijke stimuli.
Term
Wat leert men bij klassieke conditionering?
Definition
Dat de samenhang tussen gebeurtenissen in de omgeving is, zonder dat men er iets aan kan doen.
Term
Operante conditionering/instrumentele conditionering
Definition
Het veranderen van gedragningen op basis van de gevolgen die ze hebben
Term
Wie zijn 2 grote namen binnen de operante conditionering?
Definition
Edward L. Thorndike (1874-1949) en B.F. Skinner (1904-1990)
Term
Wet van effect
Definition
Responsen die voldoening gevende gevolgen teweegbrengen zullen herhaald worden en steeds sneller en efficiënter uitgevoerd worden. responsen die onbevredigende gevolgen teweegbrengen zullen niet herhaald worden
Term
Operante respons
Definition
Dit is een gedrag dat gevolgd wordt door een bepaald effect in de omgeving
Term
Bekrachtiging
Definition
Dit is een verandering in de omgeving die ervoor zorgt dat het voorafgaande gedrag meer kans heeft om opnieuw op te treden

Dit kan gebeuren door het toedienen van een aangename stimulus of door het weghalen van een onaangename stimulus
Term
Straf
Definition
dit is een verandering in de omgeving die ervoor zorgt dat het voorafgaande gedrag minder kans heeft om opnieuw op te treden.

Straf kan bestaan uit het toedienen van een onaangename stimulus of het wegnemen van een aangename stimulus
Term
Positieve bekrachtiger
Definition
Deze verhoogt de kans op de respons die aan de bekrachtiger voorafgaat doordat hij toegediend wordt
Term
Negatieve bekrachtiger
Definition
Deze verhoogt de waarschijnlijkheid van de voorafgaande respons doordat hij weggenomen wordt.
Term
Primaire of ongeconditioneerde bekrachtigers
Definition
Dit zijn bekrachtigers zoals voedsel of het stoppen van iets onaangenaams. Zij heten zo omdat zij tegemoetkomen aan basisbehoeften van een dier of mens en daardoor inherent bekrachtigend zijn
Term
secundaire of geconditioneerde bekrachtigers
Definition
Dit zijn bekrachtigers die hun effect ontlenen aan een associatie met een primaire bekrachtiger
Term
Continue bekrachtiging
Definition
Elk operante respons word gevolgd door een bekrachtiging


echter is het geen voorwaarde voor operante conditionering en komt zelfs relatief weinig voor want weinig van onze gedragingen worden altijd gevolgd door een bekrachtiging
Term
Partiële of intermitterende bekrachtigng
Definition
Dit is als niet elk gedrag gevolgd wordt door een bekrachtiger.
Term
Welke 4 bekrachtigingsschema' s zijn er?
Definition
- Vaste ratio
- Variabele ratio
- Vast interval
- Variabel interval
Term
Hoe werken ratioschema's
Definition
Hier word de bekrachtiging na een bepaald aantal responsen gegeven

Bij een schema met een vaste (fixed) ratio (SFR) word de bekrachtiger toegediend per vast aantal responsen

Bij een schema met een variabele ratio (SVR) varieert hetaantal responsen voordat een bekrachiger ontvangen wordt

Gewoonlijk wordt het aantal responsen voor de volgende bekrachtiger op basis van toeval bepaald (volgens een wiskundigformule die een gemiddelde waarde van 15 heeft)
Term
Hoe werken intervalschema's
Definition
Bij intervalschema's hangt de toedining van een bekrachtiger af van het gedrag van het proefdier EN van de tijd die verlopen is sinds de vorige respons

Bij een schema met een vast (fixed) interval (SFI) wordt de eerste reactie na een vaste tijdsperiode bekrachtigd
Het maakt geen verschil hoeveel reacties het dier tussentijds heeft gegeven, want deze worden niet bekrachtigd

Bij een schema met een variabel interval (SVI) is het tijdsinterval dat moet verstrijken voordat een bekrachtiger toegediend wordt, verschillend van beurt tot beurt
Deze intervallen worden op basis van toeval bepaald. Hier treedt gewoonlijk een traag gestaag responspatroon op
Term
SFI schelp (fixed interval schema)
Definition
Deze wordt zo genoemd omdat de grafiek de vorm vertoont van een schelp. Dit ontstaat omdat het subject leert dat het geen zin heeft om op de hendel te drukken meteen na een bekrachtiging. Hieruit volgt een responspatroon, waarbij het subject zal pauzeren na de bekrachtiging en daarna sneller en sneller reageert naarmate het moment van de bekrachtiging nadert.
Term
Op welke 2 manieren kan men straffen?
Definition
- het toedienen van een onaangename of aversieve stimulus

- Het wegnemen van een aangename stimulus
Term
Positieve straf
Definition
Het toedienen van een onaangename stimulus

Veelvoorkomende positieve straffen zoals een afkeurend gezicht, harde woorden, slagen
Term
Negatieve straf
Definition
Het wegnemen van een aangename stimulus.

(straf = verandering die gedrag doet afnemen; negatief = het wegnemen van een stimulus)
Term
Time-out
Definition
Als straf een tijdje niet meer aan het sociale familiegebeuren deelnemen
Term
Hoe moet straf toegediend worden om doeltreffend te zijn?
Definition
Straf moet meteen na de respons toegediend worden; ze moeten ook consistent toegediend worden
Term
Wanneer is straf inefficiënt?
Definition
Als deze met positieve bekrachtigingen geassocieerd worden. Dit kan leiden tot toename van het ongewenste gedrag.
Term
wat is ook een neveneffect van straf?
Definition
Mensen en dieren zullen gedragingen gaan vertonen om aan de situatie te ontsnappen
Term
Wat is ontsnappingsgedrag?
Definition
Gedrag dat een aversieve stimulus doet stoppen (men krijgt die initieel dus wel)

Herhaald ontsnappingsgedrag resulteert gewoonlijk in vermijdingsleren. Bij vermijdingsleren handelt men om een aversieve stimulus te voorkomen (men krijgt de stimulus niet meer)
Term
Pendelkooi
Definition
Deze kooi heeft 2 compartimenent die afgescheiden worden door een tussenwand met een opening
Term
tweefactortheorie van Mowrer
Definition
Het subject leert een associatie te leggen tussen het signaal en bijv een shock; Hierdoor wordt het signaal een CS voor de shock (OS). De klassieke conditionering resulteert in een geconditioneerde respons (angst) op het signaal. De 2e factor die een rol speelt bij vermijdingsleren is dat het subject op asis van negatieve bekrachtiging leert aan de angst te ontsnappen door naar de andere kant te springen (het stoppen van de angst is de negatieve berkrachtiger)
Term
Aan welke 5 voorwaarden moet straf voldoen om effectief te zijn?
Definition
- De straf moet relatief intens zijn
- Hij moet meteen toegediend worden
- Hij moet consistent toegediend worden
- Hij mag niet geassocieerd worden met enige vorm van bekrachtiging
- Hij mag niet leiden tot ontsnappingsgedrag of vermijdingsgedrag.
Term
Met welke ongewenste neveneffecten gaat straf vaak gepaard?
Definition
- Agressie
- Apathie
- Verslechterde relatie tussen de straffer en gestrafte
Term
Waarom kunnen weinig mensen op een objectieve en afstandelijke manier straf geven?
Definition
Straf gaat meestal gepaard met woede en agitatie. In extreme gevallen kan het zelfs leiden tot kindermishandeling, wanneer de agressieve reactie van de ouder uit de hand lopen
Term
Welke overwegingen moet men in acht nemen voordat men overgaat tot het straffen.
Definition
- Negatieve straf (zoals een time out) werkt gewoonlijk beter dan positieve straf omdat die minder snel escaleert. Een dergelijke straf werkt het best wanneer men een goede relatie met de gestrafte heeft, want dan heeft men positieve stimuli die men tijdelijk kan inhouden nadat het ongewenste gedrag vertoond werd.

- Straf moet altijd gepaard gaan met bekrachtiging van gewenste gedragingen (eventueel op basis van een vormingsproces)
Op die manier weet diegene die gestraft wordt, welke welk gedrag het ongewenste gedrag kan vervangen.

- In de meeste situaties bereikt men meer met bekrachtiging dan met straf. Heel vaak voelen mensen zich genoodzaakt om straf te geven omdat de situatie uit de hand aan het lopen is. Dit kan men ondervangen door op tijd gedrag dat mens graag heeft, te bekrachtigen. Het valt op hoe zelden mensen bekrachtigend reageren wanneer alles goed gaat. Men neemt het goede als vanzelfsprekend aan en begint pas te reageren (door te straffen of te klagen) wanneer het verkeerd loopt.
Term
Vorming van successieve benadering
Definition
Bij elke fase dat je een subject iets wil leren positief bekrachtigen. Na het leren ga je de voorwaarden voor de bekrachtiging verscherpen tot dat het subject de handeling heeft geleerd.
Term
Waar hangt de mate waarin een operante conditionering verworven wordt van af?
Definition
De mate waar de operante respons aansluit bij het natuurlijke en spontane gedrag van het dier
Term
differentiële bekrachtiging (van ander gedrag)
Definition
Het afleren van een conditionering doe je niet alleen door te stoppen met bekrachtiging (extinctie) maar tegelijkertijd een ander, meer gewenst gedrag bekrachtigt
Term
Welke 3 redenen zijn er waarom de weerstand tegen extinctie groter is bij partiële bekrachtigingen dan bij continue bekrachtigingen?
Definition
- Het duurt langer voordat een dier doorheeft dat er geen bekrachtiging meer volgt bij een intermitterend bekrachtigingsschema dan bij een continu bekrachtigingsschema. In het laatste geval valt immers van de eerste extinctiebeurt al op dat er iets veranders is.

- Het dier kan lang doorzetten zonder een bekrachtiging te ontvangen.

- De laatste groep houdt het langer vol wanneer ze aan een uitdagende taak werkt
Term
Welk andere bevindingen is er nog meer bij operante conditionering?
Definition
Het dier leert al vlug om de operante conditionering te verbinden aan de context waarin het gebeurt.
Term
Stimuluscontrole
Definition
Het feit dat gedrag bekrachtigd/gestraft wordt in de aanwezigheid van 1 stimulus maar niet in de aanwezigheid van een andere stimulus.
Term
Stimulusdiscriminatie
Definition
Dit verwijst naar het feit dat anders gereageerd zal worden in de aanwezigheid van 2 of meer verschillende stimulatie
Term
Discriminatietraining
Definition
Hierbij worden responsen in de aanwezigheid van een bepaalde stimulus gevolgd door een bekrachtiging, terwijl responsen in de aanwezigheid van een andere stimulus niet door bekrachtiging gevolgd worden. Na een tijdje neemt het aantal responsen toe bij de eerste stimulus en neemt af bij de 2e stimulus, net zoals klassieke conditionering
Term
Welke mechanismen liggen ten grondslag liggen aan leergedrag
Definition
- De relatie tussen context en gedrag
- de relatie tussen de context en het gevolg (de bekrachtiger of de straf)
-De relatie tussen de context en het gevolg
Term
Aangeleerde hulpeloosheid
Definition
Het onvermogen om te leren hoe een aversieve stimulus ontsnapt kan worden of hoe die vermeden kan worden nadat het organisme aan een onontkoombare, onvermijdbare stimulus blootgesteld werd.
Term
Cognitieve kaart, of interne representatie
Definition
Tolman geloofde dat de ratten een cognitieve kaart, of interne representatie van de doolhof gevormd hadden tijdens hun verkenningen

Volgens Tolman vormen dieren een interne representatie van al de gebeurtenissen in hun omgeving en leggen ze associaties tussen die representaties. Hun gedrag is dan gebaseerd op deze kennis en doelen ie ze nastreven
Term
Morris-watertank
Definition
Dit is een ronde kuip met een diameter van 1 tot 2 meter en een diepte van 25 tot 50cm die gevuld is met een melk of een ander ondoorzichtige witte vloeistof. Op een bepaalde plaats in de tank bevindt zich onder de vloeistof een klein platfom waarop de rat kan gaan uitrusten.
Term
Observerend leren/sociaal leren
Definition
Gedragingen die worden beïnvloed door het gedrag dat we bij anderen geobserveerd hebben.
Term
Hoe passen mensen hun gedrag aan bij klassieke en operante conditionering?
Definition
Hier passen mensen hun gedrag aan op basis van associaties die ze zelf vinden tussen gebeurtenissen in de omgeving en tussen gedragingen die ze vertonen en gevolgen die ze daarvan in bepaalde situaties ondervinden
Term
Wat bepaald of een gedraag geimiteerd zal worden?
Definition
- Dit heeft te maken met de gevolgen die het model (de persoon die geobserveerd wordt) ondervindt door zijn gedrag.
Over het algemeen zal gedrag dat bekrachtigd wordt, geïmiteerd worden, terwijl gedrag dat niet bekrachtigd of gestraft wordt niet tot imitatie zal leiden.

- 2e factor die bepaalt of gedrag geïmiteerd zal worden is de status van het model
Term
Stimulusversterking
Definition
Dit verwijst naar het feit dat een stimulus waar het model mee omgaat, belangrijker en aantrekkelijker wordt voor diegene die observeert.
Term
Doelversterking
Definition
Dit verwijst naar een verhoogde motivatie bij de observeerder om het zelfde doel te bereiken als het model
Term
Waar wordt observerend leren door beïnvloed?
Definition
Door dezelfde biologische predisposities als klassieke en operante conditionering
Term
Wat voor soort effect heeft het als het model gestraft wordt?
Definition
Een model zien die bekrachtigd of gestraft wordt, heeft soortgelijke effecten als wanneer men zelf bekrachtigd of gestraft wordt
Term
Noem 2 voorbeelden van invloeden van culturen
Definition
Smaakvoorkeuren. Mensen leren van het voedsel uit hun cultuur houden. De voorkeur voor voedingswaren komt vooral tot stand op basis van associaties met gezellige moment (klassieke conditionering).

Een 2e voorbeeld van invloed die een cultuur kan hebben op basis van observerend leren houdt verband met de rolverdeling tussen mannen en vrouwen.
Term
Impliciet leren.
Definition
Verwijst naar een verandering in gedrag of kennis op zo'n manier dat informatie over die verandering moeilijk of niet uitgedrukt kan worden
Supporting users have an ad free experience!