De sensatie

De opname van stimulatie uit de omgeving en het vertalen van deze stimulatie in elektrochemische neuronale signalen die naar de hersenen gestuurd worden.

De perceptie

Het organiseren, interpreteren en begrijpen van de gewaarwordingen.

Gezicht

Gehoor

Smaak

Reuk

Tastzin (huid)

Temperatuur en pijn voelen (huid)

Kinesthetisch zintuig

Evenwichtszintuig

Electromagnetische stralingen

Deze worden gekenmerkt door hun golflengte en hun energieniveau (intensiteit)

De afstand tussen twee pieken van de electromagnetische golf.

Deze wordt uitgedrukt in nanometers (nm)

Dat gedeelte van het electromagnetisch spectrum waar het menselijk oog gevoelig voor is.

Het stuk tussen 400nm en 700nm

Door de hoeveelheid fotonen die per tijdseenheid een oppervlak bereiken

(Door de sterkte van de lichtbron)

Licht gaat eerst door de Cornea (hoornvlies)

Door het kamervocht en de pupil

Door de lens

Door het glasachtig lichaam

Valt op de retina

Via oogzenuw naar de chiasma opticum

Corpus geniculatum laterale
Primaire visuele cortex

Een gepigmenteerde structuur rond de pupil

De spieren in de iris regelen de grootte van de pupil

Bevat ongeveer 127 miljoen lichtgevoelige receptoren die lichtenergie omzetten in elektrochemische signalen in het zenuwstelsel.

De receptoren bevatten fotopigmenten die chemisch reageren wanneer er fotonen op vallen.

Centrale gedeelte van de retina

Hier is de concentratie kegeltjes het grootst

Gezichtscherpte en kleuronderscheiding zijn hier het grootst

Dit zijn de fotoreceptoren die zorgen voor kleurperceptie

Vereisen sterk licht om geactiveerd te worden

Fotoreceptoren

Gespecialiseerd in lage lichtintensiteiten en het zien van bewegingen

Alleen rond de fovea niet erin aanwezig

De axonen van de ganglioncellen in de retina

verlaten de oogbol door één enkel gat

Het gat in het oog waar de oogzenuw loopt en waar geen receptorcellen zitten

Wordt gecompenseerd door het andere oog

En het beeld wordt actief aangevuld door de hersenen met omringende informatie

Bijziendheid

Problemen met ver weg zien

Bril met concave (holle) lens nodig

Verziendheid

Problemen met dichtbij zien

Persoon heeft convexe lensen nodig (bol)

Vorm van verziendheid die ontstaat rond het 40e 50e jaar

Doordat het binnenste van de lens bij het verouderen harder wordt.

Als de cornea niet perfect bolvormig is

Het retinale beeld is dan onscherp

(schaduw zien bij een meeuw)

Young (1802)

Alle kleurtinten kunnen gegenereerd worden door drie kleuren met een verschillende intensiteit op elkaar te schijnen.

Rood, groen, blauw

Kegeltjes kennen drie kanalen

Geel/ blauw

Groen/ rood

Wit/ zwart

Als je een tijd naar bv. geel kijkt dan raakt de gele component van het proces uitgeput. Kijk naar een wit oppervlak (wat alle kleuren reflecteert) en je ziet een tijdje blauw.

Kleurloos licht

Wit, grijs, zwart

Kleurenblindheid

Meestal te wijten aan het niet goed functioneren van de rood of groengevoelige kegeltjes

8% van de mannen

Bestaat uit een grondtoon

Een zuivere toon

Het verschil tussen de hoogte en diepte van een golf

De ervaren geluidsterkte

Het aantal cycli van een geluidsgolf per seconde

Toonhoogte

Hertz (Hz)

Het aantal cycli per seconde

Oorschelp

Gehoorgang

Trommelvlies

Gehoorbeentjes

Voet van de stijgbeugel vibreert tegen het ovale venster

Slakkenhuis met hierin de basilare membraan

Haarcellen in de basilare membraan

Gehoorzenuw

primaire auditieve cortex

Buitenoor

Middenoor

Binnenoor

Oorschelp

Gehoorgang

Trommelvlies

Achterkant van het trommelvlies staat in verbinding met drie gehoorbeentjes:

hamer (malleus)

incus (aambeeld)

stapes (stijgbeugel)
ovale venster

Het ovale venster is een opening naar het slakkenhuis (cochlea)

Hierin zit een vlies, het kloppen van de stijgbeugel hierop veroorzaakt drukgolven in de vloeistof in het slakkenhuis.

In het slakkenhuis zit de basilaire membraan.

Hierin zitten haarcellen die een neuronale impuls zenden langs de gehoorzenuw

Wegens de refractaire periode kunnen zenuwcellen niet sneller vuren dan 1000x per sec.

De cellen reageren in groepen op geluid en wisselen elkaar af met vuren zodat een hogere frequentie gehoord kan worden.(> 1000hz)

Het patroon van de grondtoon samen met de boventonen die wij gewaarworden

Timbre

Perceptiedoofheid

Stoornissen in het slakkenhuis, de gehoorzenuw of de zenuwbaan naar de hersenen.

Kan verbeterd worden met een cochleaire implantaat

Reukkolf

Ligt direct boven de neusholte

Vezels leiden naar zenuwstructuren direct onder de cortex

Herkenning

Aanraking

Drukuitoefening

Receptoren die verantwoordelijk zijn voor pijn gewaarwording

Bestaan uit dendrieten van neuronen

Het pijnsignaal moet door een neuronale poort om in de hogere hersencentra te komen

Omstandigheden kunnen de poort meer of minder openen om pijnperceptie te regelen

Situatie waarin het eigen leven in gevaar is

Omstandigheden waarbij men zich goed voelt

Waardoor blijven wij in balans?

(evenwichtsgevoel)

Bestudeert de gevoeligheid van de zintuigen

Hoe wordt een fysische stimulus omgezet in een psychische ervaring

Hoe sterk moet een stimulus zijn om waargenomen te worden?

De stimulus activiteit die in 50% van de gevallen leidt tot een "ja" antwoord

De verhouding tussen de differentiele drempel en de beginintensiteit van een gewaarwording

Hoe kleiner de Weberfractie hoe gevoeliger het zintuig

Het percentage dat bij een intensiteit gevoegd moet worden om een kleinst merkbaar verschil te verkrijgen

(toegevoegd)

Welke vijf smaakeigenschappen zijn er?

Zoet 

Zuur
Bitter
Zout

Unami 

Door receptoren in de smaakknoppen op de tong en het verhemelte

Op de tong zijn smaakknoppen geconcentreerd in papillen

Evenwichtsorganen in het binnenoor

Deze kanalen zijn gevuld met vloeistof die zich verplaatst als het hoofd beweegt

De beweging van de vloeistof signaleert de beweging van het lichaam

Deze regelen de dikte van de lens

Bij voorwerpen:

Dichtbij = lens boller

Veraf = lens holler

= accomodatie

Licht = electromagnetische straling

Retina zet licht om in electrochemische neurale signalen

Bol

Dikker in het midden dan aan de rand

Vergrotende lens

Hol

Dikker aan de buitenkant dan in het midden

Verkleinende lens

Tint

Helderheid

Verzadiging

Op basis van signalen uit de drie soorten kegeltjes

De groene

De rode

De blauwe

Alle tinten kunnen verkregen worden door additieve menging

Rood en groen

Geel en blauw

Zwart en wit