Term
|
Definition
Stamt af van een Grieks woord dat verwijst naar het beheer van een huishouden.
Is het bestuderen hoe een maatschappij haar schaarse middelen beheert. |
|
|
Term
| 10 basis principes van economie |
|
Definition
1. mensen en keuzes
- om iets te krijgen moeten we gewoonlijk iets anders opgeven.
- het nemen van beslissingen vereist dat mensen objectieven tegen elkaar afwegen.
- efficientie v rechtvaardigheid
2. de kost van iets, is wat je moet opgeven om het te krijgen
- beslissingen vereisen een vergelijking tussen kosten en opbrengsten van de verschillende alternatieven
- oppotuniteitskost
3. Rationele mensen denken marginaal
- mensen beslissen door marginale kosten en opbrengsten te vergelijken.
4. mensen reageren op prikkels
- marginale veranderingen in kosten of opbrengsten motiveren mensen om te reageren
- een alternatief wordt boven een ander verkozen indien de marginale voordelen van dat alternatief de marginale nadelen overstijgen.
5. Handel kan tot wederzijdse voordelen leiden
- mensen hebben er baat bij met elkaar te handelen
- concurrentie leidt tot grotere voordelen van vrije handel
- handel laat mensen toe zich te specialiseren in wat ze het best kunnen
6. markten zijn een goede manier om economische activiteit te organiseren
- in een markteconomie worden middelen toegewezen via gedecentraliseerde beslissingen van vele bedrijven en huishoudens bij hun interacties op goederen- en dienstenmarkten
7. overheden kunnen soms de marktuitkomst verbeteren
- marktfaling door externaliteit of marktmacht
- in geval van een marktfaling kan de overheid tussenkomen om de efficientie en de eerlijkheid en gelijkheid te bevorderen.
8. De levensstandaard hangt af van de productie van het land.
- gemeten door: persoonlijke inkomsten te vergelijken, de totale marktwaarde van de productie van landen te vergelijken
- bijna alle verschillen tussen landen kunnen verklaard worden door verschillen in de productiviteit.
9. Prijzen stijgen wanneer de overheid te veel geld drukt
- inflatie
-> belangrijkste oorzaak is de toename van de geldhoeveelheid. Dit laat de waarde van het geld dalen.
10. Gewoonlijk is er een korte termijn afruil tussen inflatie en werkeloosheid
- de Philips Curve illustreert deze afruil |
|
|
Term
|
Definition
| betekent dat de maatschappij niet alle goederen en diensten kan produceren die de mensen wensen omdat de hoeveelheid middelen beperkt is. |
|
|
Term
|
Definition
betekent dat de maatschappij maximaal mogelijke uit haar schaarse middelen haalt.
is de eigenschap van een verdeling van middelen waarbij het totale surplus ontvangen door de leden van een maatschappij wordt gemaximiseerd. |
|
|
Term
|
Definition
| betekent dat de opbrengsten van deze middelen eerlijk (gelijk) verdeeld worden onder de leden van de maatschappij. |
|
|
Term
|
Definition
of alternatieve kost
van is iets wat je moet opgeven om het te krijgen. |
|
|
Term
|
Definition
| zijn kleine incrementele veranderingen aan een bestaand plan of een bestaande actie |
|
|
Term
| onzichtbare hand van Adam Smith |
|
Definition
Hij stelde vast dat huishoudens en bedrijven interageren op markten alsof ze geleid worden.
Door bij de koop- of verkoopbeslissing rekening te houden met prijzen, houden we onbewust rekening met de maatschappelijke kosten van onze daden
Bijgevolg leiden vrije prijzen de beslissingsnemers tot uitkomsten die de maatschappelijke welvaart neigen te maximaliseren (een efficiente uitkomst) |
|
|
Term
|
Definition
| Het fenomeen wanneer de markt er niet in slaagt de middelen efficiënt toe te wijzen. |
|
|
Term
|
Definition
| Staat voor de impact van de daden van een persoon of een bedrijf op het welzijn van een omstaander (die niet in de transactie is betrokken) |
|
|
Term
|
Definition
| staat voor de macht van een persoon of bedrijf om prijzen ongepast sterk te beïnvloeden |
|
|
Term
|
Definition
| de hoeveelheid goederen en diensten die kan geproduceerd worden per eenheid ingezette middelen. De eenheid is ingezette middelen kan bestaan uit 1 euro kapitaal, 1 werknemer of 1 gewerkt uur. |
|
|
Term
|
Definition
| is een toename van het gemiddeld prijspeil in de economie |
|
|
Term
|
Definition
is een visueel model van een economie dat toont dat toont hoe de geldstromen en reële stromen tussen gezinnen en bedrijven op markten lopen.
Bedrijven:
- produceren en verkopen goederen en diensten
- stellen productiefactoren (arbeid, kapitaal) te werk
Gezinnen
- kopen en consumeren goederen en diensten
- bezitten en verkopen prodcutiefactoren
Markten voor goederen en diensten
- bedrijven verkopen
- gezinnen kopen
Markten voor productiefactoren
- gezinnen verkopen
- bedrijven kopen
productiefactoren
- input voor productie van goederen en diensten
- land, arbeid en kapitaal |
|
|
Term
| productiemogelijkhedencurve |
|
Definition
is een grafiek die alle mogelijke combinaties van output die een economie kan produceren weergeeft, gegeven de beschikbare productiefactoren en productietechnologie
Concepten:
- efficientie
- afwegingen en keuze
- oppotuniteitskost
- economische groei
- bronnen economische groei |
|
|
Term
|
Definition
| analyseert individueel gedrag in de economie. hoe gezinnen en bedrijven beslissingen nemen en hoe ze interageren in specifieke markten |
|
|
Term
|
Definition
| bekijkt economie als een geheel. Fenomenen die slaan op de hele economie, zoals inflatie, werkeloosheid en economische groei |
|
|
Term
|
Definition
| is een groep kopers en verkopers van een bepaald goed of dienst. De termen vraag en aanbod verwijzen naar het gedrag van mensen bij hun interactie op markten |
|
|
Term
|
Definition
| is een markt met vele kopers en verkopers zodat elke individuele partij een verwaarloosbare invloed heeft op de marktprijs. |
|
|
Term
|
Definition
| Producten zijn homogeen of identiek. talrijke kopers en verkopers zodat niemand invloed kan uitoefenen op de prijs. Kopers en verkopers zijn prijsnemers |
|
|
Term
|
Definition
| een verkoper die de prijs controleert (prijszetter) |
|
|
Term
|
Definition
| weinig verkopers. Niet altijd agressieve concurrentie. |
|
|
Term
| monopolistische concurrentie |
|
Definition
| veel verkopers, maar heterogene (gedifferentieerde producten). Elke verkoper kan de prijs voor zijn eigen product zelf zetten. |
|
|
Term
|
Definition
| de hoeveelheid van een goed die kopers willen en kunnen verkopen |
|
|
Term
|
Definition
| Deze bepaalt dat, ceteris paribus, de gevraagde hoeveelheid van een goed daalt indien de prijs van dit goed stijgt |
|
|
Term
|
Definition
is een tabel die de relatie tussen de prijs van een goed en de gevraagde hoeveelheid aangeeft.
De vraagcurve is een grafiek van de relatie tussen de prijs van een goed en de gevraagde hoeveelheid.
Verschuivingen door:
consumenteninkomen
prijzen van verwante goederen
smaken en voorkeuren
verwachtingen
aantal kopers
Een verandering in de gevraagde hoeveelheid
Veroorzaakt door een verschuiving van de vraagcurve, naar links of naar rechts.
Veroorzaakt door een verandering die bij gelijk welke prijs de gevraagde hoeveelheid wijzigt. |
|
|
Term
| consumenteninkomen en invloed op vraag |
|
Definition
Wanneer het inkomen toeneemt stijgt de vraag naar normale goederen
wanneer het inkomen toeneemt daalt de vraag naar inferieure goederen |
|
|
Term
|
Definition
| Wanneer de prijsdaling in het ene goed leidt tot een daling van de vraag naar een ander goed, dan noemen we deze zo |
|
|
Term
|
Definition
| Wanneer de prijsdaling in het ene goed leidt tot een stijging van de vraag naar een ander goed, dan noemen we ze zo. |
|
|
Term
|
Definition
| is de hoeveelheid van een goed die de verkopers willen en kunnen verkopen |
|
|
Term
|
Definition
| bepaald dat, ceteris paribus, de aangeboden hoeveelheid van een goed stijgt wanneer de prijs van dat goed stijgt |
|
|
Term
|
Definition
is een tabel die de relatie tussen de prijs van een goed en de aangeboden hoeveelheid aangeeft.
is de grafiek van de relatie tussen de prijs van een goed en de aangeboden hoeveelheid.
Verschuivingen door:
Inputprijzen
Technologie
Verwachtingen
Aantal verkopers
Veroorzaakt door een verandering in de prijs van het product. |
|
|
Term
|
Definition
| verwijst naar de som van alle individuele aanbiedingen van een bepaald goed of bepaalde dienst. |
|
|
Term
|
Definition
| verwijst naar een situatie waar de prijs aan zodanig niveau bereikt dat de aangeboden hoeveelheid gelijk is aan de gevraagde hoeveelheid |
|
|
Term
|
Definition
De prijs die de aangeboden en gevraagde hoeveelheid in evenwicht brengt.
Grafisch is dit de prijs waarbij de vraagcurve en de aanbodcurve elkaar snijden. |
|
|
Term
|
Definition
De gevraagde en aangeboden hoeveelheid bij de evenwichtsprijs.
Grafisch is dit de hoeveelheid waarbij de vraagcurve en de aanbodcurve elkaar snijden. |
|
|
Term
|
Definition
Indien de prijs > evenwichtsprijs, dan is de aangeboden hoeveelheid > gevraagde hoeveelheid
Er is een excessief of overtollig aanbod.
Aanbieders zullen hun prijs verlagen om hun verkopen te verhogen, en bewegen op die manier opnieuw naar het evenwicht. |
|
|
Term
|
Definition
Indien de prijs < evenwichtsprijs, dan is de aangeboden hoeveelheid < gevraagde hoeveelheid.
Er is een excessieve of overtollige vraag.
Aanbieders zullen hun prijs verhogen omdat er te veel kopers op zoek zijn naar te weinig goederen, en bewegen op die manier opnieuw naar het evenwicht. |
|
|
Term
|
Definition
Worden meestal gebruikt wanneer de beleidsmakers geloven dat de marktprijs niet rechtvaardig is tov de kopers of verkopers.
Dit resulteert in door de overheid opgelegde prijsplafonds en bodemprijzen. |
|
|
Term
|
Definition
Een wettelijke maximum prijs tegen dewelke een goed kan verkocht worden.
Is niet bindend indien het boven de evenwichtsprijs ligt.
Is bindend indien het onder de evenwichtsprijs ligt, wat dan leidt tot een tekort
Bindend leidt tot:
tekorten omdat QV > QA
rantsoeneringsmechanismen
Kwaliteitsdalingen
Een lange termijn daling van het marktaanbod |
|
|
Term
|
Definition
Een wettelijke minimum prijs tegen dewelke een goed kan verkocht worden.
De bodemprijs is niet bindend indien hij onder de evenwichtsprijs ligt.
Het bodemprijs is bindend indien het boven de evenwichtsprijs ligt, wat dan leidt tot overschot.
Een bindende veroorzaakt . . .
een overschot omdat QA > QV.
rantsoeneringsmechanismen
alternatief mechanisme (tov vrije prijzen) om goederen toe te wijzen op basis van bepaalde, soms discriminerende, criteria. |
|
|
Term
|
Definition
is de manier waarop de lasten van een belasting wordt verdeeld tussen de verschillende marktpartijen.
Belastingen veranderen het marktevenwicht.
De evenwichtshoeveelheid daalt
De koper betaalt meer
De verkoper ontvangt minder
Deze drie eigenschappen hangen niet af van op welke partij de belasting wordt geheven.
De lasten van een belasting worden het meest gedragen door die kant van de markt die het minst elastisch is |
|
|
Term
|
Definition
Belastingen ontmoedigen marktactiviteit.
Wanneer een goed wordt belast, daalt de verkochte hoeveelheid.
Aangezien de prijs betaald door de koper stijgt en ontvangen door de verkoper daalt, delen kopers en verkopers de last van de belasting. |
|
|
Term
|
Definition
bestudeert hoe de allocatie van middelen de economische welvaart beïnvloedt.
Het marktevenwicht maximaliseert de totale welvaart van kopers en verkopers |
|
|
Term
|
Definition
meet de economische welvaart vanuit het perspectief van de koper, meet het voordeel dat kopers ontvangen door de aankoop, zoals de kopers het zelf percipiëren
Is het verschil tussen de bereidheid tot betalen voor een bepaald goed en het werkelijk betaalde bedrag.
Bereidheid = max bedrag
De markvraagcurve weerspiegelt de hoeveelheden die de kopers tegen bepaalde prijzen willen en kunnen kopen. |
|
|
Term
|
Definition
meet de economische welvaart vanuit het perspectief van de verkoper.
Producentensurplus is het bedrag dat een verkoper ontvangt voor een goed min de kost voor de verkoper
Het meet de baat voor verkopers van hun marktparticipatie.
Nauw verband met aanbodcurve |
|
|
Term
|
Definition
| de rechtvaardigheid van de welvaartsverdeling tussen kopers en verkopers. |
|
|
Term
| onvermijdelijk verlies/ deadweight loss |
|
Definition
is de totale daling in welvaartsurplus tengevolge van een marktverstoring, zoals een belasting
Belastingen veroorzaken dit omdat ze kopers en verkopers verhinderen sommige voordelen van de handel te realiseren.
De omvang van hiervan hangt af van de mate waarin de aangeboden en gevraagde hoeveelheid reageren op prijswijzigingen.
Hoe groter de prijselasticiteiten van vraag en aanbod:
hoe groter de daling in de evenwichtshoeveelheid en,
hoe groter het onvermijdelijke verlies.
Dit hangt op zijn beurt af van de prijselasticiteiten van vraag en aanbod.
Hoe groter de prijselasticiteiten van vraag en aanbod:
hoe groter de daling in de evenwichtshoeveelheid en,
hoe groter het onvermijdelijke verlies. |
|
|
Term
|
Definition
| weerspiegelt de relatie tussen belastingsvoeten en belastingsopbrengsten |
|
|
Term
|
Definition
| verwijst naar de inzichten van Reagan en Laffer die stelden dat een belastingsvermindering meer mensen er toe zou aanzetten te werken en daardoor zelfs de belastingsinkomen zou kunnen verhogen. |
|
|
Term
|
Definition
| In het bezit van de producent die minder middelen nodig heeft om een goed te produceren in de productie van dat goed. |
|
|
Term
|
Definition
in het bezit van de producent met de kleinste oppurtuniteitskost om een goed te produceren in de productie van dat goed.
Eens producenten hierin verschillen hebben ze beide gebaat zijn bij specialisatie en handel |
|
|
Term
|
Definition
is een belasting op goederen die in het buitenland geproduceerd worden en in het eigen land verkocht worden of vice versa
Of anders gezegd een importbelasting of een exportbelasting
Douaneheffingen doen de prijs van de ingevoerde goederen boven de wereldprijs uitstijgen. De stijging is in principe exact dezelfde als de heffing |
|
|
